WOJSKO W PLANACH I KONCEPCJACH JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO

Abstrakt

Podstawowym celem wszystkich zaangażowań, tak politycznych jak i militarnych Marszałka Józefa Piłsudskiego, było przywrócenie niepodległości Rzeczypospolitej, której nie było na politycznej mapie świata przez 123 lata. Już na początku XX w. przyszły Naczelnik Państwa przewidywał, że wypatrywana przez Wieszcza „wojna ludów” wybuchnie i tym sposobem powstanie sytuacja umożliwiająca polityczną egzystencję Polski. Dla przyszłego Marszałka oczywistym jednak był fakt, że wojna ludów jest koniecznym, ale niewystarczającym warunkiem odrodzenia się Rzeczypospolitej. Tym drugim warunkiem było stworzenie polskiej armii. Stąd już od początku światowego konfliktu Józef Piłsudski zabiegał o stworzenia polskich formacji wojskowych. Piłsudski podkreślał, że walka zbrojna musi opierać się na obliczalności. W planowaniu nie wolno stawiać sobie celów nierealnych ani wprowadzać form walki nieadekwatnych do sił i możliwości armii powstańczej. Powstanie zbrojne będzie musiało zmierzyć się z ogromna przewagą techniczna i liczebną nieprzyja- ciela, dlatego bez sprzyjającego Polakom czynnika zewnętrznego osłabiającego carat, zwycięska walka z Moskwą jest niemożliwa. Czynnikiem zewnętrznym będzie wojna, która podobnie jak wojna z Japonią w latach 1904-1905 przyniesie Rosji pasmo klęsk, odsłoni słabość państwa i podważy jego fundamenty. Wykorzystanie tej okoliczności uwarunkowane jest posiadaniem armii. To ona ostatecznie zadecyduje o bycie lub niebycie Rzeczypospolitej.